Wat is nepnieuws?

Nepnieuws is misleidende informatie in de vorm van een nieuwsbericht.

Nepnieuws wordt verspreid om geld te verdienen of om jouw mening te beïnvloeden. Het is een vorm van liegen. Je kunt er ook heel bang van worden.

Meer nepnieuws

De afgelopen jaren komt er steeds meer nepnieuws in omloop.

Nepnieuws bestaat al heel lang. Maar de verspreiding ervan gaat razendsnel sinds er sociale media zijn. Iedereen kan nu makkelijk dingen plaatsen op het internet.

Nepnieuws herkennen

Hoe herken je nepnieuws? En welke rol speel je zelf in de verspreiding?

Wie is de afzender van het bericht?
Bestaat deze persoon echt? Kijk bij websites altijd op de personeelspagina of bij ‘over ons’

Wat wil de afzender?
Waarom heeft iemand het artikel geschreven? Voor wie is het geschreven? Welke belangen heeft de afzender? Of is het bedoeld als een grapje?

Welke emotie zit erin?
Hoe wordt er ingespeeld op emotie? Worden er zaken weggelaten? Wordt er een belangrijk iemand aangeroepen?

Welke beelden worden getoond met welke muziek erbij? Worden er veel hoofdletters en uitroeptekens gebruikt in een krantenkop?

Kun je ’t controleren?
Is het alleen een gerucht op sociale media, of zie je het ook in serieuze media? Gaat het om een onderzoek? Controleer dan hoe het is onderzocht.

Als weinig of geen mensen aan het woord zijn, is de kans klein dat die meningen voor veel mensen gelden.

Welke bron is gebruikt?
Nepberichten maken vaak gebruik van nepbronnen. Kijk dus verder dan alleen een bronvermelding.

Worden tekst en foto op dezelfde manier gebruikt als in de originele bron? Of is het bericht uit zijn verband gehaald?

Is er geen link naar de bron? Gebruik dan een zoekmachine om het op te zoeken.

Is het de hele waarheid?
Nepnieuws kan wel degelijk waarheden bevatten. Hoe meer waarheid er in een bericht zit, hoe overtuigender het lijkt.

Controleer of een bericht de hele waarheid en niets dan de waarheid bevat.

Met feiten kun je ook liegen
De feiten kunnen op verschillende manieren worden uitgelegd of in een volgorde worden geplaatst. Daarmee zijn ze nog niet nep.

Check foto’s en video’s
Bij nepnieuws wordt vaak gebruik gemaakt van een willekeurige afbeelding die min of meer het nieuws verbeeldt.

Ook kunnen beeld en geluid worden bewerkt waardoor de werkelijkheid wordt verdraaid.

Deze site laat zien hoe nepnieuws werkt en hoe je het kan herkennen.